Met gevoel voor theater is de flitstentoonstelling ‘Paradijsvogel tussen de mussen’ vorige week zaterdag geopend. Niet door oud-politicus Alexander Pechtold zoals op de uitnodiging stond – hij was verhinderd – maar door twee nog veel kleurrijker personen: Willem Noothoven van Goor (1881-1932) en zijn tweede vrouw Gertrude Nelson (1878-1949), de extreem rijke Amerikaanse die de bewoner van Huis de Meeuwen had leren kennen in de jetsetkringen van die tijd.
Conservator van het Edams Museum Julie Hengeveld is een rasverteller! Gekleed als Gertrude bracht ze samen met Martijn Roos, huidig bewoner van Huis de Meeuwen, het verhaal van een van Edams meest kleurrijke oud-inwoners.
Noorhoven van Goor was een dandy die op de zakken van Van Welie leefde. In het stille Edam van die tijd werd hij een bekende inwoner die zijn plaatsgenoten veelvuldig en in ruime mate trakteerde op een rondje in het Damhotel. Hij had een relatie met Isadora Duncan, een bekende danseres uit die tijd. Die relatie stopte toen hij Gertrude Nelson, dochter van een zeer geslaagde Amerikaanse industrieel, ontmoette.
Edam verliet hij in 1915, zwaar beledigd nadat het gemeentebestuur van ‘Edam’ hem verzocht om de telefoonaansluiting, een novum in die tijd, over het gehele Oorgat richting de Zeevangszeedijk te laten betalen door Noothoven van Goor zelf. Dit terwijl de kabels voor de Edams burgerij in de rest van het stadje ‘gratis’ werden aangelegd.
Kunstschilder Antoon van Welie (1866-1956) kocht in 1910 het huis De Meeuwen aan de dijk bij het Oorgat in Edam. Vrijwel onmiddellijk na de aankoop werd het huis bewoond door Willem Anton Noothoven van Goor, door Van Welie ‘Pim’ genoemd, Waarschijnlijk de (biseksuele) minnaar van de schilder.
In 1913 maakten Pim en Van Welie deel uit van het organisatiecomité van de twee dagen durende bruisende Onafhankelijkheidsfeesten in Edam. Maar liefst 350 kostuums werden voor deze gelegenheid gemaakt. Pim was tijdens de feesten zelf uitgedost als soeverein koning Willem I. Van Welie tekende en schilderde Pim meerdere malen in het kostuum van Willem I en hij maakte illustraties voor het programmaboekje.
Kort na de feesten kregen Van Welie en Pim onenigheid over geld en waarschijnlijk ook over de relatie die Pim kreeg met een rijke Amerikaanse fabrikantendochter, Gertrude Nelson. Pim en Gertrude trouwden in 1915 en Pim besloot om zichzelf opnieuw als Willem I te laten portretteren; vanwege de onenigheid met Van Welie ditmaal door de schilder Georg Hering (1884-1936). Als pendant portretteerde Hering Pims echtgenote Gertrude, uitgedost als Wilhelmina van Pruisen, hoewel Gertrude in 1913 niet bij de feesten aanwezig was geweest.
Het Edams Museum heeft sinds 1983 het portret van Willem Anton Noothoven van Goor van de hand van Georg Hering in het bezit. Het portret van Gertrude Nelson kwam onlangs ter veiling. Het werd gekocht door de Zuid-Hollandse kunstverzamelaar Leen den Otter, die het echtpaar middels deze bruikleen in de tentoonstelling weer even bij elkaar brengt.
De tentoonstelling boven het raadhuis aan het Damplein – bestaande uit foto’s filmfragmenten en schilderijen, is nog te bezoeken op 23, 24 en 30 november en op 1, 7, 8, 14 en 15 december van 10.00 tot 16.30 uur.
